Kalendárium
Datum:
26.03.2017 06:52
Od:
Karla I. (èlen klubu)
Název:
Re: Kalendárium
Dnes se zase pøeneseme do svìta hudby a pøipomeneme si narození hudebního skladatele, dirigenta a violisty Oskara Nedbala, nar. 26. bøezna 1874 v Táboøe (zemøel 24.12.1930 Záhøeb, Chorvatsko). Proto¾e snad není nikdo, kdo by ho neznal, tak pøipomenu jeho ¾ivot jen ve zkratce.
Narodil se sice do rodiny advokáta, ale jeho otec vedle svého zamìstnání miloval hudbu a byl zakladatelem místního hudebního spolku a propagátorem hudby. U¾ od útlého dìtství se O. Nedbal uèil hrát na housle. Po studiích gymnázia v Táboøe ho otec pøihlásil na pra¾skou konzervatoø, kde studoval u prof. Bláhy hru na trubku a soukromì na housle u Ferdinanda Lachnera. Po dvou letech pøestoupil do oddìlení hry na housle k prof. A. Bennewitzovi a pøe¹el ke høe na violu. Jeho talent vynikl na absolventském koncertu, kde o nìm psaly i tehdej¹í pra¾ské noviny. Poslední rok na konzervatoøi se seznámil s Josefem Sukem a spolu s prof. komorní hudby H. Vihanem zalo¾ili Èeské kvarteto. O. Nedbal v tomto kvartetu pùsobil 14 let.
Kromì hraní na violu se O. Nedbal zajímal také o dirigování a ve svých 22 letech poprvé dirigoval Èeskou filharmonii se kterou také potom spolupracoval a¾ do r. 1906. Tím se mu také otevøela cesta do hudebního svìta. Øídil koncerty v Berlínì, Paøí¾i, Petrohradu, Var¹avì, Odìse, Vídni a Londýnì.
V r. 1906 ode¹el do Vídnì a stal se velmi populárním a uznávaným umìlcem. V èele vídeòského symfonického orchestru Tonkünstler byl 12 let. Vìnoval se nejen dirigování, ale také komponování a tak vznikla Pohádka o Honzovi, Z pohádky do pohádky, Princezna Hyacinta, Èertova babièka, Sedlák kavalír a slavná opereta Polská krev.
Po vzniku Èeskoslovenska v r. 1918 se vrátil zpìt do vlasti. Dostal nabídku na pùsobení ve Slovenském národním divadle v Bratislavì jako øeditel opery. Nedbal velmi výraznì pozvedl umìleckou úroveò opery i èinohry tohoto divadla a dostal nabídku vést celé divadlo. Nemìl v¹ak podnikatelského ducha a po velkém du¹evním vyèerpání pøedal èinohru SND do vedení re¾iséra Jána Borodáèe a z ¹éfa èinohry Václava Jiøíkovského udìlal hospodáøského øeditele a svého zástupce. Divadlu se v¹ak po finanèní stránce pøíli¹ nedaøilo.
V prosinci 1930 odjel do chorvatského Záhøebu, kde mìl vést vystoupení s tamní filharmonií, premiéry Pohádky o Honzovi. Cestou ho v¹ak zradilo zdraví. Byl vyèerpán jak fyzicky, tak i psychicky a navíc obdr¾el zprávu o zamítnutí ¾ádosti o finanèní pomoc na úhradu dluhù. Den po veøejném koncertním vystoupení spáchal skokem z okna zku¹ebny v budovì divadla sebevra¾du. Byl pohøben na záhøebském høbitovì Mirogoj. Za pomoci ministerstva zahranièí byly jeho ostatky v kvìtnu 2006 pøevezeny do Prahy, kde byl pohøben na pra¾ském Slavínì.
Z jeho díla pøipomínám operety, kromì ji¾ zmínìné Polské krve, Cudná Barbora, Vinobraní, Krásná Saskia, Erivan, Mamsell Napoleon, Donna Gloria; balety Pohádka o honzovi, Z pohádky do pohádky, Princezna Hyacinta, Èertova babièka, Andersen, opery Sedlák Jakub.